Enkele karakteristieken
- in Vlaanderen vooral in de Kempen
- meer verspreid in Wallonië
Belang
De heide is niet alleen een belangrijke getuigenis van een verdwenen maatschappijvorm: ze is ook een toevluchtsoord voor heel wat zeldzame en gespecialiseerde soorten. Veel van deze bijzondere planten, libellen, vlinders en spinnen staan nu op lijsten van kwetsbare en bedreigde soorten, de beruchte rode lijsten.
Enkele kenmerkende of opvallende soorten
Bedreigingen
Veel heidegronden zijn verdrongen door stedenbouw en intensieve landbouw. Andere verbossen spontaan, want de mensen moeten de heide (extensief!) beweiden en maaien. Anders bloeien de planten niet en kunnen struiken en jonge boompjes te ver doorgroeien. De overblijvende heidevelden worden bedreigd door verontreinigd regenwater, dat de bodem en de oppervlaktevegetatie wijzigt, met schadelijke gevolgen voor alle dieren die deze nodig hebben.
Enkele bedreigde of zeldzame soorten
Bescherming
Om de nog bestaande heidegronden te bewaren, moeten we ze niet alleen beschermen als natuurreservaat, maar ook onderhouden met traditionele methodes zoals extensief beweiden en matig plaggen (het afsteken van de humuslaag onder de strooisellaag op de heide). Ook ontbossing moet het microklimaat helpen herstellen en de heidegebieden beter met elkaar verbinden. Wellicht bestaat er ook een mogelijkheid om heide aan te leggen in verlaten zand- en steengroeven.